در جزیره قشم کوه های کم ارتفاع و شگفت انگیز بسیاری وجود دارد که ناشی از تحولات دورانی ، فروکش آب و بیرون آمدن این کوه ها از دل آب می باشد. سطح این کوه ها از لایه های اسفنجی ، مرجانی و دو کفه ای ها پوشانده شده است و این امر موجب حفاظت خاک های نرم شیست و مارن زیر سطح مرجانی گردیده است.

مجسمه های طبیعی ، نمادها و تندیس های دیدنی و زیبایی در شکل های گوناگون و عجیب در سراسر جزیره وجود دارد که در اثر وزش باد، طوفان های باران زا و فعل و انفعالات طبیعی پدید آمده است که جزیره قشم و جزایر اطراف آن را از دیگر جزایر خلیج همیشه فارس متمایز نموده است.

پارک زیبای ساحلی ( در بخش جنوبی شهر قشم ، در دماغه جنوب شرقی جزیره ، پارک سنتی زیتون ) دارای آلاچیق های درست شده از شاخه های نخل ، ساحلی زیبا و رستوران های متعدد .

زیارتگاه شاه شهید ( بر بلندای کوه خربس ، در کیلومتر ۱۰ ساحل جنوبی )

غارهای تاریخی خربس ( بر سینه کوه خربس ، بازمانده از دوران مادها )

پلاژ سیمین ( دارای یکی از زیباترین ساحل ها ، با ماسه های نرم و آب های زلال ، این پلاژ مجهز به رستوران و واحدهای اقامتی می باشد )

جزیره ناز قشم ( هنگام جزر می توان پای برهنه بر ماسه های مرطوب ، قدم زنان تا جزیره ناز رفت و از بلندای آن به تنگه هرمز و جزیره لارک نگریست ولی هنگام مد آب دریا باید با قایق به این جزیره کوچک رفت )

دره ستاره ها (واقع در در روستای برکه خلف و مجموعه ای اعجاب انگیز از پدیده های زمین شناسی و غولسنگ ها و کوهسرها )

خلیج لاک پشت ها ( امکان تماشای لاک پشت های بزرگ و کوچک دریایی )

مدرسه تاریخی کمالیه ( در روستای بند حاج علی ، دارای معماری با شکوه به شکل قدس ، مدرسه ای دینی برای آموزش طلبه ها ، شبستان بزرگ و زیبا ، کتابخانه مجهز و… )

زیستگاه فلامینگوها ( در فصل زمستان و بعد از بارندگی که برکه های پیرامون سوزا و مسن پر از آب می شوند بهترین زمان برای بازدید از آن می باشد )

نخلستان ( منطقه دیرستان و نخلستان های پر دامنه آن به ویژه در تابستان با خوشه های طلایی و قهوه ای خرما چشم نوازی می کند )
ساحل تخمگذاری لاک پشت های دریایی ( در ساحل روستای شیب دراز و در فصل بهار دیدنیست)

اکو پارک قشم ( برای دوستداران طبیعت و کسانی که مایلند چادر خود را در کنار دریا برپا کنند )

جزیره هنگام و طاق ها و غارهای ساحلی آن ( در خط ساحل جنوبی قرار دارد ، دارای خزندگان به جای مانده از نسل دایناسورها ، گله های دلفین و بازیگوشی این موجودات زیبا در آب ، آکواریوم دریایی جزیره با انواع آبزیان که در آب های زلال شنا می کنند و به آسانی دیده می شوند ، جزایر مرجانی کف آب و مرجان هایی که مأمن آبزیان هستند – آهوی جبیر و… و پارک های حفاظت شده پارس )

اسکله صیادی سلخ ( بزرگترین بازار صیادی جزیره قشم ، موسیقی درمانی ، نمایش سنتی شوشی ، لباس های سنتی و سوزندوزی شده زنان )

بام قشم ( دشتی مسطح و پر درخت در ارتفاع ۲۲۰ متر از سطح دریا و دارای چشم انداز به دریا از جنوب و از شمال ، آب انبار و آهوی وحشی جبیر )

کاسه سلخ ( برهوتی وسیع و بی آب و علف با میلیون ها تپه مخروطی شکل کوچک و بزرگ ، چشمه آب معدنی نمک و سولفور )

کوه مخروطی نمکدان ( به قطر قاعده ۷ کیلومتر و ارتفاع بیش از ۳۰۰ متر )

غارهای نمک ( اخیرا توسط کارشناسان کشور چک مطالعه و اندازه گیری شده و با بیش از ۵/۵ کیلومتر از جمله طولانی ترین غارهای نمک جهان تخمین زده می شود )

چشمه ها و حوضچه های نمک ( در پای کوه نمکدان قشم )

۱۳ کیلومتر ساحل ماسه ای دیدنی جاده شمالی

اسکله زیبای کووه ای

کارگاه لنج سازی ( در ساحل مقابل پی پشت )

سد تاریخی پی پشت ( از دوره ساسانیان )

نخلستان

بندر تاریخی لافت و جاذبه های آن ( بندر لافت قشم یک مجموعه تاریخی فرهنگی است و در شمار ۱۰ روستای برتر کشور به لحاظ معماری قرار دارد و توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به ثبت رسیده است و دارای بادگیرها ، بزرگترین آب انبار جنوب ایران ، چاه های طلا ، قلعه نادری ، برج های تاریخی دوره سامانیان ، مسجد جامع ، درخت نیاز ، کارگاه های لنج سازی ، کوچه های سنگفرش شده و زیبای بندر ، بلوار زیبای ساحلی ، خانه فرهنگ و… می باشد )

دره تندیس ها ( در جنوب روستای طبل با هزاران ستون و غول سنگ و کوهسر در شکل های اعجاب انگیز )

ویرانه ها و بقایای کلات کشتاران ( منطقه تاریخی )

جنگل دریایی حرا ( به وسعت بیش از ۲۰۰ کیلومتر مربع ، ذخیره گاه زیستکره و تحت حفاظت سازمان ملل متحد )

گونه های مختلف پرنده ساکن و مهاجر در جنگل دریایی حرا

سد تاریخی گوران

تنگه چاهکوه ( در جنوب روستای چاهو شرقی قشم )

تنگ عالی ( در جنوب روستای چاهو غربی )

دره بوخو ( در جنوب روستای دولاب )

گورستان انگلیسی ها ( منطقه تاریخی ، در جنوب باسعیدو قشم )

بی تردید ممکن نیست در یک سفر دو یا سه روزه بتوان این همه مکان های شگفت انگیز ، عجایب و دیدنی های فراموش ناشدنی را چنین سهل و آسان و یک جا دید. یکی از خاطرات فراموش ناشدنی خوابیدن در چادرهای مسافرتی در سواحل زیبای قشم می باشد.

در صد و چهل و چهار کیلومتری شهر قشم اسکله ای متعلق به دوره ساسانیان قرار دارد که از سنگ های بزرگ رودخانه ای و ملات گچ زنده ساخته شده است. اسکله باسعیدو به دلیل موقعیت جغرافیایی ، محل استقرار انگلیسی ها در جزیره بوده و از آن برای استقرار کشتی های جنگی خود در جزیره استفاده می کردند. در حال حاضر بندرگاه صیادی مناسبی به همت اداره شیلات قشم در این اسکله تاریخی احداث گردیده است.در دوره مغول ها ، دوره تیموری و اوایل دوره صفوی نیز اسکله مرمت و بازسازی شده و از آن استفاده می کردند.

قبل از سلطنت شاه عباس” آلفونسو آلبركرك ” دریانورد پرتغالی جزاير دهانه خليج فارس را تصرف كرده و از اين طريق بر راه بازرگاني دريايي بين هند و اروپا تسلط يافت و در سال ۱۵۰۷ میلادی به فرمان وی قلعه ای به عنوان دژ نظامی و اعمال تسلط و حاکمیت و کنترل ترافیک دریایی منطقه هرمز و خلیج فارس در جزیره قشم احداث شد ، که امروزه به قلعه پرتغالی ها معروف است. چيرگي پرتغاليها براين آبراه مهم دريايي ۱۱۰ سال به طول انجامید.

سرانجام این دژ و ديگر پايگاهها در دهانه خليج فارس در سال ۱۶۲۳ ميلادي توسط یکی از سرداران صفوي به تصرف در آمده و ايرانيان تا به امروز براين آبراهه پر ارزش منطقه مسلط هستند .

در ۱۳۰ كيلومتري شهر قشم و در بندر باسعيدو قبرستان انگلیسی ها قرار دارد که از آن تنها قبر شماري از ماموران دولت انگليس ، قلعه كوچك ساحلي ، دكل ديدباني ، اسکله سنگی و توپ باقي به جا مانده است که در زمان فتحعلی شاه محل زندگي شماري از انگليسي ها بوده است. وجود يک ستون يادبود که همچنان تا به امروز به يادگار مانده است علاوه بر سنگ گورهاى قديمى و شکسته از جمله موارد ديدنى اين قبرستان است. البته چنين که پيداست بيشتر قبرها ويران و نبش شده و سنگ نبشته‌هاى اين بنا را نيز شکسته‌اند.

يكي از روستاهاي جزيره قشم كه در حدود سی و یک كيلومتري جنوب غرب قشم قرار دارد روستای توریان می باشد. اين روستا از چند جهت با روستاهاي ديگر همجموار است به طوری که از غرب به روستاي تم سنتي ، از شرق به روستاي باغ بالا ، از شمال به روستاي خالدين و از جهت جنوب به روستاي رمكان محدود شده است. همچنین این روستا به وسيله ي يك راه فرعي به طول دو كيلومتر از جاده ي اصلي قشم- باسعيدو جدا مي شود. در زمان شورش مغول به ایران و هرج و مرج آن زمان هر قبيله به گوشه امني مي گريخت كه از غارت مغول جان به در برد ، و گويا توران نامي که رئیس یکی از این قبایل بود به قشم آمده و نام شاهي بر خود گذاشته و مسجد و بارگاهي و حمامي بنا کرده و ملقب به تورانشاه گرديده است. طبق اسناد تاریخی دو تورانشاه يكي در جزيره قشم و دیگری در جزیره هرمز می زیسته اند.

در این روستا کشاورزی رونق داشته و علاوه بر کاشت سیفی جات ، نخلستان های زیبا و زمین های آفتابگردان جزو جاذبه های چشم نواز آن محسوب میگردند.
ابن بطوطه در سفرنامه خود چنین مي نويسد: توراني كه در اين جزيره طويله نام شاهي دارد و در شش فرسنگي قشم ساكن شده به نام مخلص يا توريان نامیده می شده است.

در قسمت شمالی جزیره قشم و در بین بندر لافت و خمیر، جزیره کوچکی به نام شیخ اندر آبی قرار دارد که در هنگام مد دریا قسمت‌هایی از آن به زیر آب فرو می‌رود ، به طوری که در هنگام جزر ، بر وسعت حزیره افزوده شده و در موقع بالا آمدن آب دریا و مد ، مساحت آن کاهش می‌یابد. تعداد زیادی درخت حرا در حاشیه شمالی جزیره شیخ اندر آبی وجود دارد ، همچنین در جنوب شرقی جزیره نیز زیارتگاه شیخ اندرآبی یا قدمگاه شیخ با گنبدی سفید خود نمایی می کند که مورد احترام ماهیگیران و دریانوردان است. فاصله بین جزیره شیخ اندرآبی قشم و بندر لافت را می‌توان در مدت ۵ دقیقه با قایق موتوری طی کرد. در حال حاضر این جزیره مسکونی نیست.

امامقلی خان از سرداران جنگی در زمان شاه عباس یکم و فرمانده ایرانیانی بود که پرتغالی ها را از منطقه هرمز بیرون راندند. امامقلی که پسر الله وردی خان ، رئیس غلامان شاهی بود ، در شیراز حکمرانی می کرد و در دوره شاه عباس به اوج قدرت و محبوبیت رسید. پس از فوت پدر ، به کار وی ادامه داد و پس از تسلط کامل بر قلمرو حکومتی خود به فرمان شاه عباس جزیره هرمز ، قشم و متعلقات آنها را از پرتغالی ها گرفت و از مغرب تا بصره چنان پیش رفت که تمام جزیره های خلیج فارس و سراسر خاک جنوب ، از بندر جاسک تا شط العرب به تصرف وی درآمد. امامقلی و پسرانش سرانجام در قزوین به دست شاه صفی ، جانشین شاه عباس و از ترس اینکه مبادا او را از قدرت برکنار کنند ، به قتل رسیدند.

آب شرب در جزیره قشم برای نوشیدن انسان ، حیوانات و گیاهان ارزش بسزا و حیاتی دارد و به همین دلیل از ادوار قدیم با ساخت سد در راه ها ، دره ها و تنگه ها آب های شیرین فصل بارانی را جمع آوری نموده و به تدریج به مصرف کشت و شرب می رساندند.

سد گوران قشم:

این سد که سنگ بنای اولیه آن به دوران هخامنشیان و گوران (زرتشتیان یا گبران) مربوط می شود ، در هفتاد و هشت کیلومتری شهر قشم ، در نزدیکی جاده طبل-باسعیدو و در کنار روستای گوران قرار گرفته است.

سد بالاتل قشم:

یکی از جاذبه های استان هرمزگان که از دوره ساسانیان به جا مانده است سد بالاتل می باشد که در بخش شهاب از توابع شهرستان قشم و در دره کولغان قرار گرفته است. ساختمان سد با طول ۱۰۰۰ متر و عرض ۵۰۰ متر با قطعه سنگهای بزرگ و ملاط ساروج و گچ جهت ذخیره سازی آبهای دره های مجاور ساخته شده است.

سد پی پشت قشم:

در سی و هفت کیلومتری شهر قشم ، در نزدیکی روستای پی پشت و در شمال جزیره قشم سد پی پشت که از آثار دوره ساسانیان می باشد قرار دارد که تاسیسات تقسیم آب این سد تاریخی هنوز قابل مشاهده است.

در اوایل قرن دوم هجری قمری و به همت زاهدی با ایمان به نام سید خواجه برخ مشهور به پیر تم اولین مسجد در قشم ساخته شده است که بقعه شیخ نیز در گوشه همین مسجد وجود دارد. قاب تخته یکی از لنگه های در مسجد در موزه ملی میراث فرهنگی ایران باستان نگهداری می شود.

درباره مسجد روایتی دلنشین نقل شده که می گویند : اکثر بناها از جمله عبادتگاه زاهد مشهور شیخ برخ قشم در اثر زلزله ای ویرانگر با خاک یکسان شدند ، بعدها کشتی بانی که از آفریقا آمده بود در دریا دچار طوفانی سخت می شود و نزد خود نذر می کند که اگر نجات یابد مسجد شیخ برخ را بازسازی کند. پس از آن کشتی او نزدیک روستا به گل می نشیند و او از چوب های دکل کشتی مسجد شیخ را بازسازی کرده و به خط نسج خام نام شیخ و تاریخ تجدید بنا را بر ورودی آن حک می کند.