مردم یزد به علت موقعیت ویژه جغرافیایی این استان ، تا اندازه ای از آمیختن با نژادهای غیر ایرانی مصون مانده اند و از نژاد آریادی و ایرانی هستند. افزون بر مهاجرت آریایی‌ها به ایران ، گروه‌های از ترک‌ها ، مسیحی‌ها و کلیمی‌ها و اعرب در دوره‌های بعد به این منطقه آمده و در این جا ساکن گردیدند.

مردم یزد به زبان فارسی رایج ، با پاره ای ویژگی‌های گویشی سخن می‌گویند و در میان شهرستانهای این استان برخی ویژگی‌های گویشی محسوس می باشد. نیم زبان‌های جدید ایرانی توسط زبان شناسان به دو دسته غربی و شرقی تقسیم شده است که لهجه یزدی که در بخش غرب فلات ایران تا حدود مرزهای ایران رواج دارد جز نیم زبان‌های مرکزی دسته غربی می باشد. زرتشتیان یزد به زبان نیاکان خویش یعنی « زبان فارسی دری » سخن می‌گویند، ولی این زبان به دلیل پاره ای عوامل فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی با زبان فارسی ترکیب شده و کم کم به فراموشی سپرده می‌شود. اولین شهر خشتی و دومین شهر تاریخی جهان بعد از ونیز ایتالیا یزد می باشد که از سرزمینهای تاریخی و کهن ایران زمین است. بنای اولیه برخی از شهرهای این استان چون میبد را در بعضی از منابع به سلیمان پیغمبر، اسکندر مقدونی و (ابر کوه) را به ابراهیم پیغمبر و یزد را به ضحاک نسبت داده‌اند که بیانگر دیرینگی و قدمت پیشینیه تاریخی و فرهنگی سرزمین و مردم این دیار می باشد. به سهم خود مجموعه آثار باستانی پراکنده موجود در این استان گویای این پیشینه تاریخی است و آثاری چون نگاره‌های روی تخت سنگ کوه ارنان، دست افزارهای سنگی بدست آمده از دره‌های شیر کوه، غارهای استان و آثار معماری و شهر سازی باستانی، تکه سفالهای منقوش نارین قلعه میبد متعلق به دوره ایلامی و… نشان می‌دهد مدنیت یزد، در (رستاق و میبد) و (اردکان)، (مهریز و فهرج)، (یزد)، چهار کانون باستانی متمرکز بود. این منطقه را که در مسیر شاهراه‌ های باستانی (پارس – خراسان) و (ری – کرمان) قرار داشت، پژوهشگران جزء سرزمینهای دوردست مادها شمرده‌اند.

زبان مردم یزد

برخی ویژگی‌های گویشی در استان یزد میان شهرستانهای مختلف محسوس بوده و مردم یزد بسیاری از واژه‌ها و ترکیبات زیبای فارسی را در گویش خود حفظ کرده‌اند و به زبان فارسی رایج با گویش یزدی سخن می‌گویند. معتقدان به آیین زرتشتی در میان خود هنوز به زبان نیاکانشان سخن می‌گویند و به ویژه مراسم مذهبی خود را با این زبان انجام می‌دهند. بخشی از فارسی دری که فارسی خالص و اولیهٔ ایرانیان است گویش یزدی می باشد.

دین مردم یزد

گروه بزرگی از زرتشتیان ایران و اقلیت کوچکی از یهودیان در یزد ساکن هستند ولی بیشتر مردم یزد شیعه دوازده امامی و مسلمان می باشند.